آمنیوسنتز در دوران بارداری معمولا به منظور بررسی بیماریهای کروموزومی از قبیل سندروم داون انجام میشود و طبیعی بودن آن به هیچ وجه نشانه سلامت قلب و عروق نمی باشد . سایر آزمایشات خون دوران بارداری نیز اعم از غربالگری اول و دوم برای تشخیص بیماریهای مادرزادی قلب نقشی ایفا نمیکنند . و تنها راه تشخیص و درمان بیماریهای قلبی مادرزادی به صورت دقیق تر و قطعی تر انجام اکوکاردیوگرافی جنین از 16 هفتگی بارداری به بعد توسط پزشک فوق تخصص قلب کودکان می باشد .
وبلاگ
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
متاسفانه علی رغم بدون عارضه بودن انجام اکوی قلب جنین بسیاری از والدین از انجام آن خودداری مینمایند و یکی از دلایل نادیده گرفتن بیماریهای مادرزادی قلبی جنین در برخی از موارد خود والدین میباشند . در صورتی که کارکرد دستگاه اکوی جنین از طزیق امواج صوتی میباشد که هیچگونه عارضه و خطری برای جنین ندارد .
واقعیت آن است که بیماریهای قلبی مادرزادی شایع ترین اختلالات مادرزادی دوره جنینی می باشند . به طوری که در مقایسه با اختلالات سایر دستگاه ها مثل مغز کلیه ها روده ها استخوان بندی و … مشکلات مادرزادی قلب رایج ترین عارضه می باشند .بنابراین با تشخیص به موقع بیماریهای مادرزادی قلب در دوران جنینی میتوان اقدام به درمان و یا در صورت شدید بودن آن تصمیم به ختم حاملگی گرفت . نکته حائز اهمیت آن است که تنوع بیماریهای مادرزادی قلب بسیار زیاد است به طوریکه شاید بیش از صد نوع بیماری مادرزادی قلب وجود داشته باشد که تشخیص دقیق و صحیح آنها فقط توسط پزشکان فوق تخصص قلب کودکان و نوزادان مقدور است .
به همین دلیل در بسیاری از کشورها انجام اکوکاردیوگرافی قلب جنین توسط پزشکان فوق تخصص قلب به صورت غربالگری برای تمام مادران باردار در سنین 16 هفتگی به بعد انجام می شود .
نکته ی مهم دیگری که مکررا مورد سوال و ابهام والدین می باشد آن است که انجام سونوگرافی آنومالی را جایگزین اکوکاردیوگرافی قلب جنین میدانند . در حالی که سونوگرافی آنومالی به منظور مرور بر کلیه اعضای بدن شامل دست و پا و مغز و احشا میباشد، که توسط متخصصین رادیولوژی و سونوگرافی صورت میگیرد ، طبیعی است به دلیل تنوع بیماریهای قلبی مادرزادی و در بسیاری از موارد پیچیده بودن آنها تشخیص این بیماریها در موارد متعددی در سونوگرافی آنومالی امکان پذیز نیست و به همین دلیل در موارد متعددی نوزادانی با بیماریهای شدید مادرزادی قلبی متولد میشوند در حالی که چندین نوبت سونوگرافی آنومالی انجام داده اند و این مساله موجبات اعتراض و ناراحتی والدین را فراهم می آورد .لذا به منظور رفع این نقصان مهم، لازم است پزشکان در رشته های مختلف من جمله پزشکان متحصص زنان و همچنین والدین با اطلاع کافی از موارد فوق الذکر در جهت تشخیص و درمان هرچه سریع تر و دقیق تر بیماریهای قلبی مادرزادی موارد مشکوک را سریعا جهت انجام اکوکاردیوگرافی جنین توسط پزشکان فوق تخصص قلب کودکان ارجاع دهند .
اسکن پرفیوژن به منظور بررسی میزان خون رسانی به عضله قلب انجام می شود ، به طور طبیعی عضله قلب که بافت اصلی قلب می باید و برای پمپاژ نیازمند خون و انرژی می باشد از طریق رگهای کوچکی که به نام کرونر می باشند و در داخل بافت عضلانی قرار دارند تغذیه می شود . سکته های قلبی در اثر تنگ شدن یا مسدود شدن رگهای کرونر اتفاق می افتد .
با انجام اسکن پرفیوژن قلب میتوان میزان خونرسانی یا کاهش خونرسانی به بافت عضلانی قلب را که در اثر تنگی رگهای کرونر ایجاد میشود ارزیابی نمود .
یکی از موادی که توسط همکاران متخصص سونوگرافی در بررسی سونوگرافی جنین گاها مشاهده می شود وجود نقاط سفید رنگ در داخل حفرات قلب می باشد ُ که موجبات ارجاع مادران باردار به فوق تخصص قلب کودکان می شود . نقاط کلسیفیه در قلب جنین به خودی خود خطرناک نیستند ُ بلکه این نقاط نشانگرهای احتمالی بیماریهای قلبی مادرزادی می باشند . به طوری که بر اساس بررسی های جاری دیده شده است جنینهایی که در قلب آنها این نقاط سفید رنگ وجود دارد بیماریهای قلبی مادرزادی مثل سوراخ های قلبی ُ تنگی های دریچه ای و سایر بیماریهای مادرزادی قلب بیشتر دیده میشود . لذا در صورت مشاهده این نقاط سفید رنگ یا کلسیفیه (قوکوس اکوژن)بررسی کامل قلب و عروق توسط فوق تخصص قلب کودکان از طریق اکوکاردیوگرافی قلب جنین باید صورت گیرد .
تقریبا 25 درصد بیماریهای مادرزادی قلب تاشی از مشکلات ژنتیکی میباشند . مشکلات ژنتیکی شامل :
اختلالات کروموزومی
اختلال در ژن تک
موتاسیون یا جهش ژنی و اختلالات در اجزای ژن میباشد .
اختلالات کروموزومی شامل سندروم داون یا تریزومی 21 ، تریزومی 13 ، تریزومی 18 می باشد ، در تریزومی 13 تمام جنین ها مبتلا به بیماری قلبی هستند و در تریزومی 21 یا سندروم داون 50 درصد بیماران مبتلا به بیماری مادرزادی قلب هستند .
نوار قلب جنین صرفا بررسی برخی از تغییرات ضربان قلب جنین است ، که ممکن است ناشی از فشارهای مختلف به جنین باشد . در مقایسه اکوکاردیوگرافی جنین برای بررسی اختلالات ساختمانی قلب و همچنین بررسی عملکرد قلب می باشد که فقط از طریق اکوکاردیوگرافی جنین ممکن است .
نکته قابل ذکر آن است که تفییرات ضربان قلب فقط در کمتر از یک درصد جنین های مبتلا به بیماری مادرزادی قلب اتفاق می افتد . بنابراین نوار قلب جنین به هیچ وجه شاخصی برای ارزیابی بیماریهای مادرزادی قلب نیست .
آیا لوپوس مادر باردار برقلب جنین تاثیرات منفی دارد ؟
آیا راهی برای پیشگیری از آسیب جنین وجود دارد ؟
لوپوس یکی از بیماری های روماتولوژی می باشد که در خانم ها نسبتا رایج تر است و ممکن است از مناطق مختلف بدن شامل پوست ، مفاصل ، کلیه ها ، مغز ، قلب و … را گرفتار کند . از طرفی چنانچه مادر بارداری مبتلا به لوپوس باشد جنین وی نیز ممکن است از این بیماری آسیب ببیند .
عوارض لوپوس در جنین چیست ؟
چنانچه مادر باردار مبتلا به لوپوس آشکار یا غیر آشکار باشد ، جنین وی ممکن است دچار عارضه قلبی شود . این عارضه قلبی عمدتا گرفتاری سیستم الکتریکی قلب می باشد که منجر به قطع سیستم الکتریکی قلب بین دهلیزها و بطن شده و در نتیجه جریان الکتریکی از دهلیزها به بطن منتقل نمی شود که به آن بلوک کامل قلبی می گویند و در این حالت تعداد ضربان قلب به شدت کاهش یافته و باعث ضعیف شدن پمپاژ قلب میشود . چنین جنینی ممکن است در دوران جنینی فوت کند ولی اکثر آنها با بلوک کامل قلبی و احتمالا درجاتی از نارسایی قلب متولد میشوند که دیر یا زود نیازمند تعبیه باطری مصنوعی یا پیس میکر pace maker می باشند که تا آخر عمر باید در بدن بیمار باشد .
چگونه باید از بروز بلوک کامل قلبی در جنین جلوگیری کرد ؟
تنها راه جلوگیری از بلوکهای کامل قلبی ناشی از لوپوس مادر باردار ، انجام سریال اکوکاردیوگرافی قلب جنین از 16 هفتگی بارداری تا 28 هفتگی بارداری میباشد .
قرصهای زیر زبانی از ترکیبات نیتریت اکسید و گشاد کننده عروق قلب هستند . علت اینکه این قرصها را زیر زبان میگذارند این است که وریدهای زیر زبان قرص را سریع جذب میکنند . یعنی به جای اینکه قرص به صورت خوراکی خورده شود و وارد معده شود و بخواهد از این طریق جذب و وارد خون شود ، از طریق وریدهای زیر زبانی سریع جذب شده و وارد بدن میشود . نمونه ای از این قرصها قرص نیتروگلیسیرین میباشد .
قرص نیتروگلیسیرین :
نیتروگلیسیرین با نام تجاری نیتروکاردین برای درمان و پیشگیری از آنژین صدری ناشی از بیماری عروق کرونر و برای درمان درد قلبی شدید مورد استفاده قرار میگیرد . عمل این دارو به واسطه آرامش بخشی و گسترش عروق خونی است تا خون بتواند به راحتی در قلب جریان بیابد . بیماران قلبی با استفاده از این دارو میتوانند تا حد زیادی از بروز سکته قلبی پیشگیری کنند .
اگر ضربان قلب تند شما که اصطلاحا به آن تپش قلب گفته میشود ، یکی یا چند تا مشخصه های زیر را داشته باشد ، خطر بیشتری دارد و هر چه سریعتر باید توسط متخصص یا فوق تخصص قلب بررسی و درمان شود :
- به طور ناگهانی شروع شود .
- بدون ارتباط با استرس یا فعالیت بدنی باشد .
- در هنگام استراحت اتفاق بیوفتد .
- همراه با درد قفسه سینه باشد .
- همراه با تنگی نفس باشد .
- کم و زیاد نشود بلکه ثابت و یکنواخت باشد .
- ادامه دار و طولانی باشد .
- همراه با سرگیجه یا افت فشارخون باشد .
- در فواصل زمانی تکرار شونده باشد .
- سابقه فامیلی افزایش ضربان قلب وجود داشته باشد .
- سابقه مرگ ناگهانی در خانواده وجود داشته باشد .
- سابقه سنکوپ یا غش در فرد یا خانواده او وجود داشته باشد .