وبلاگ

آمنیوسنتز در دوران بارداری معمولا به منظور بررسی بیماریهای کروموزومی از قبیل سندروم داون انجام میشود و طبیعی بودن آن به هیچ وجه نشانه سلامت قلب و عروق نمی باشد . سایر آزمایشات خون دوران بارداری نیز اعم از غربالگری اول و دوم برای تشخیص بیماریهای مادرزادی قلب نقشی ایفا نمیکنند . و تنها راه تشخیص و درمان بیماریهای قلبی مادرزادی به صورت دقیق تر و قطعی تر انجام اکوکاردیوگرافی جنین از 16 هفتگی بارداری به بعد توسط پزشک فوق تخصص قلب کودکان می باشد .

واقعیت آن است که بیماریهای قلبی مادرزادی شایع ترین اختلالات مادرزادی دوره جنینی می باشند . به طوری که در مقایسه با اختلالات سایر دستگاه ها مثل مغز کلیه ها روده ها استخوان بندی و … مشکلات مادرزادی قلب رایج ترین عارضه می باشند .بنابراین با تشخیص به موقع بیماریهای مادرزادی قلب در دوران جنینی میتوان اقدام به درمان و یا در صورت شدید بودن آن تصمیم به ختم حاملگی گرفت . نکته حائز اهمیت آن است که  تنوع بیماریهای مادرزادی قلب بسیار زیاد است به طوریکه شاید بیش از صد نوع بیماری مادرزادی قلب وجود داشته باشد که تشخیص دقیق و صحیح آنها فقط توسط پزشکان فوق تخصص قلب کودکان و نوزادان مقدور است  .

به همین دلیل در بسیاری از کشورها انجام اکوکاردیوگرافی قلب جنین توسط پزشکان فوق تخصص قلب به صورت غربالگری برای تمام مادران باردار در سنین 16 هفتگی به بعد انجام می شود .

نکته ی مهم دیگری که مکررا مورد سوال و ابهام والدین می باشد آن است که انجام سونوگرافی آنومالی را جایگزین اکوکاردیوگرافی قلب جنین میدانند . در حالی که سونوگرافی آنومالی به منظور مرور بر کلیه اعضای بدن شامل  دست و پا و مغز و احشا میباشد، که توسط متخصصین رادیولوژی و سونوگرافی صورت میگیرد ، طبیعی است به دلیل تنوع بیماریهای قلبی مادرزادی و در بسیاری از موارد پیچیده بودن آنها تشخیص این بیماریها در موارد متعددی در سونوگرافی آنومالی امکان پذیز نیست و به همین دلیل در موارد متعددی نوزادانی با بیماریهای شدید مادرزادی قلبی متولد میشوند در حالی که چندین نوبت سونوگرافی آنومالی انجام داده اند و این مساله موجبات اعتراض و ناراحتی والدین را فراهم می آورد .لذا به منظور رفع این نقصان مهم، لازم است پزشکان در رشته های مختلف من جمله پزشکان متحصص زنان و همچنین والدین با اطلاع کافی از موارد فوق الذکر در جهت تشخیص و درمان هرچه سریع تر و دقیق تر بیماریهای قلبی مادرزادی موارد مشکوک را سریعا جهت انجام اکوکاردیوگرافی جنین توسط پزشکان فوق تخصص قلب کودکان ارجاع دهند .

تقریبا 25 درصد بیماریهای مادرزادی قلب تاشی از مشکلات ژنتیکی میباشند . مشکلات ژنتیکی شامل :

اختلالات کروموزومی

اختلال در ژن تک

موتاسیون یا جهش ژنی و اختلالات در اجزای ژن میباشد .

اختلالات کروموزومی شامل سندروم داون یا تریزومی 21 ، تریزومی 13 ، تریزومی 18 می باشد ، در تریزومی 13 تمام جنین ها مبتلا به بیماری قلبی هستند و در تریزومی 21 یا سندروم داون 50 درصد بیماران مبتلا به بیماری مادرزادی قلب هستند .

آیا لوپوس مادر باردار برقلب جنین تاثیرات منفی دارد ؟

آیا راهی برای پیشگیری از آسیب جنین وجود دارد ؟

لوپوس یکی از بیماری های  روماتولوژی می باشد که در خانم ها نسبتا رایج تر است و ممکن است از مناطق مختلف بدن شامل پوست ، مفاصل ، کلیه ها ، مغز ، قلب و … را گرفتار کند . از طرفی چنانچه مادر بارداری مبتلا به لوپوس باشد جنین وی نیز ممکن است از این بیماری آسیب ببیند .

عوارض لوپوس در جنین چیست ؟

چنانچه مادر باردار مبتلا به لوپوس آشکار یا غیر آشکار باشد ، جنین وی ممکن است دچار عارضه قلبی شود . این عارضه قلبی عمدتا گرفتاری سیستم الکتریکی قلب می باشد که منجر به قطع سیستم الکتریکی قلب بین دهلیزها و بطن شده و در نتیجه جریان الکتریکی از دهلیزها به بطن منتقل نمی شود که به آن بلوک کامل قلبی می گویند و در این حالت تعداد ضربان قلب به شدت کاهش یافته و باعث ضعیف شدن پمپاژ قلب میشود . چنین جنینی ممکن است در دوران جنینی فوت کند ولی اکثر آنها با بلوک کامل قلبی و احتمالا درجاتی از نارسایی قلب متولد میشوند که دیر یا زود نیازمند تعبیه باطری مصنوعی یا پیس میکر pace maker می باشند که تا آخر عمر باید در بدن بیمار باشد .

چگونه باید از بروز بلوک کامل قلبی در جنین جلوگیری کرد ؟

تنها راه جلوگیری از بلوکهای کامل قلبی ناشی از لوپوس مادر باردار ، انجام سریال اکوکاردیوگرافی قلب جنین از 16 هفتگی بارداری تا 28 هفتگی بارداری میباشد .